GÖKTÜRKLER

Göktürkler, M.S. 6. yüzyılda Orta Asya'da kurulan ve Türk adını kullanan ilk devlettir. Göktürk Kağanlığı, Hun İmparatorluğu'nun yıkılmasının ardından ortaya çıkmış ve kısa sürede geniş bir coğrafyaya yayılmıştır. Göktürkler, Türk kültür ve tarihinde önemli bir yere sahiptir. İşte Göktürkler hakkında konu konu bilgiler:

Kökenleri ve Kuruluşu:

• Göktürkler, Aşina (Asena) adlı bir Türk boyundan gelmektedir.

• Aşina boyu, Hunların yıkılmasının ardından Göktürk adıyla yeni bir devlet kurmuştur.

• Göktürk Devleti'nin kurucusu Bumin Kağan'dır (M.S. 552).

• Bumin Kağan, Ötüken'i merkez yaparak Göktürk Kağanlığı'nı ilan etmiştir.

Yayılışı ve Yönetimi:

• Göktürkler, Bumin Kağan önderliğinde kısa sürede güçlenmiş ve doğuda Çin'e, batıda ise Bizans İmparatorluğu'na kadar uzanan bir coğrafyaya yayılmıştır.

  

• Göktürk Kağanlığı'nın en parlak dönemi, Mukan Kağan (M.S. 553-572) döneminde yaşanmıştır.

• Ülke, doğu ve batı olmak üzere ikiye ayrılmış ve her birini birer kağan yönetmiştir.

• Ülkenin yönetimi, kağan ve vezirlerden oluşan bir kurultay tarafından yürütülmüştür.

Kültür ve Yaşam:

• Göktürkler, kendilerine özgü bir alfabe olan Göktürk alfabesini kullanmışlardır.
  

  

• Orhun yazıtları, Türk dilinin en eski yazılı örnekleri olarak kabul edilir. Orhun yazıtları en önemli eserleridir. Orhun Yazıtları Türk adından, Türk milletinden ilk kez bahseden ilk Türkçe metindir. Bilge Kağan. Kül Tigin ve Tonyukuk adına yazılmıştır.Şu an Moğolistan sınırları içindedir. 
  

  

• Göktürkler, hayvancılıkla uğraşmış ve göçebe bir yaşam sürmüşlerdir.

• Demircilik ve madencilik alanında da gelişmişlerdir.

• Göktürkler, Şamanizm inancına sahipti. Ancak Budizm ve Maniheizm gibi dinler de yaygınlaşmaya başlamıştır.

Yıkılışı:

• Göktürk Kağanlığı, iç karışıklıklar ve Çin'in baskısı sonucu zayıflamıştır.

• M.S. 630 yılında Doğu Göktürk Kağanlığı, Çin tarafından yıkılmıştır.

• Batı Göktürk Kağanlığı ise M.S. 659 yılında Tang Hanedanlığı tarafından yıkılmıştır.

Mirası:

• Göktürkler, Türk adını kullanan ilk devlet olarak Türk tarihinde önemli bir yere sahiptir.

• Göktürk yazıtları, Türk dilinin ve kültürünün en önemli kaynaklarından biridir.

• Göktürkler, Türk kültür ve medeniyetinin gelişmesine önemli katkılar sağlamışlardır.

Ek Bilgiler:

• Göktürkler, İpek Yolu üzerinde önemli bir role sahipti.

• Göktürkler, Bizans İmparatorluğu ile de ilişkiler kurmuşlardır.

• Göktürk Kağanlığı'nın yıkılmasının ardından, Uygur Kağanlığı gibi yeni Türk devletleri ortaya çıkmıştır.